Stanisław Dunin–Borkowski and his views on Einstein’s special theory of relativity
Article Sidebar
Main Article Content
Abstract
The main purpose of this article is to discuss the views of the Jesuit Stanisław Dunin–Borkowski (1864–1934) about Albert Einstein’s theory of relativity. These days, Dunin–Borkowski is a rather obscure figure despite rising to fame in the interwar period as an outstanding expert in the philosophy of Baruch Spinoza. Thus, the secondary aim of this article is to remind ourselves of this somewhat forgotten scholar. As a researcher, writer, and pedagogue, Dunin–Borkowski was interested in numerous fields of knowledge. Among these were the natural sciences, including physics and the influence that new physical theories had on philosophical thought. This present study therefore fills a gap in the existing research about how Polish philosophers received Einstein’s theories. The example of Dunin–Borkowski also serves as a basis for discussing some of the fundamental problems of neo-scholasticism in receiving new mathematicised scientific theories.
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
Ashworth Jr., W., 1986. Catholicism and Early Modern Science. In: R.L. Numbers and D.C. Lindberg, eds. God and Nature: Historical Essays on the Encounter between Christianity and Science. Berkeley; Los Angeles: University of California Press, pp.136–166.
Balmes, J.L., 1852. Philosophie foundamentale (É. Manec, Trans.). Vol. 1. Paris: Auguste Vaton, Libraire-Éditeur.
Baranzke, H., 1999. Erich Wasmann (29.5.1859–27.2.1931) – Jesuit und Zoologe in Personalunion. Jahrbuch für Geschichte und Theorie der Biologie [Online], 6, pp.77–140. Available at: <http://www.moraltheologie.uni-wuppertal.de/wp-content/uploads/2015/01/Baranzke-Wasmann-JGTG-VI-1999.pdf> [visited on 10 September 2022].
Benk, A., 2000. Moderne Physik und Theologie: Voraussetzungen und Perspektiven eines Dialogs. Mainz: Matthias-Grünewald-Verlag.
Bremer, J. and Poznański, J., 2020. Philosophy and Psychology in the Service of the Catholic Faith: Paweł Siwek, SJ and His Legacy. Revista Portuguesa de Filosofia [Online], 76(4), pp.1297–1330. Available at: <https://www.jstor.org/stable/26986576> [visited on 10 September 2022].
Bruehl, C., 1921. Some Implications of the New Realism. The Ecclesiastical Review, 64, pp.300–305.
Brunschvicg, L., 1934. Septimana Spinozana – Review of Acta Conventus oecumenici in memoriam Benedicti de Spinoza, diei natalis trecentesimi, Hagae comitis habiti, curis Societatis Spinozanć edita. Revue Philosophique de la France et de l’Étranger [Online], 118(11/12), pp.426–427. Available at: <https://www.jstor.org/stable/41084115> [visited on 10 September 2022].
Copleston, F., 1994. A History of Philosophy. Vol. 4, Modern Philosophy: from Descartes to Leibniz. New York: Doubleday.
Crombie, A., 1953. Augustine to Galileo. The History of Science A.D. 400–1650. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Darowski, R., 2001. Filozofia Jezuitów w Polsce w XX wieku: próba syntezy - słownik autorów. Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum; Wydawnictwo WAM.
Dunin–Borkowski, S.v., 1898. Populärer Materialismus und Wissenschaft. Stimmen aus Maria Laach, 55, pp.486–506.
Dunin–Borkowski, S.v., 1902. Leben und Lehre bei Bened. de Spinoza. Stimmen aus Maria Laach, 62, pp.121–133.
Dunin–Borkowski, S.v., 1910. Der junge De Spinoza. Leben und Werdegang im Lichte der Weltphilosophie. Münster: Aschendorffschen Verlagsbuchhandlung.
Dunin–Borkowski, S.v., 1911. Wissenschaft und Übernatur. Stimmen aus Maria Laach, 81, pp.477–486.
Dunin–Borkowski, S.v., 1921a. Auf dem Weg zur Weltphilosophie. Stimmen aus Maria Laach, 100, pp.271–281.
Dunin–Borkowski, S.v., 1921b. Neue philosophische Strömungen. Stimmen aus Maria Laach, 100, pp.209–221.
Dunin–Borkowski, S.v., 1926. Autobiographie. In: E. Hahn, ed. Die Pädagogik der Gegenwart in Selbstdarstellungen. Vol. 1. Leipzig: Felix Meiner, p.43.
Dunin–Borkowski, S.v., 1933. Aus den Tagen Spinozas. Geschehnisse, Gestalten, Gedankenwelt, vol. 1: Das Entscheidungsjahr 1657. Münster: Aschendorffschen Verlagsbuchhandlung.
Finocchiaro, M.A., ed., 1989. The Galileo Affair: A Documentary History, California Studies in the History of Science. Berkeley; Los Angeles; London: Univeristy of California Press.
Flipse, A., 2010. Between Neo-Thomist Natural Philosophy and Secular Science: Roman Catholic Scientists in the Netherlands. In: H. Hunger, F. Seebacher and G. Holzer, eds. Styles of Thinking in Science and Technology: Proceedings of the 3rd International Conference of the European Society for the History of Science, Vienna, September 10-12, 2008. Wien: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, pp.1148–1149.
Glick, T.F., 1987. Relativity in Spain. In: T. Glick, ed. The Comparative Reception of Relativity [Online], Boston Studies in the Philosophy and History of Science, 103. Dordrecht; Boston; Lancaster; Tokyo: D. Reidel Publishing Company, pp.231–263. https://doi.org/10.1007/978-94-009-3875-5.
Gutberlet, C., 1913. Der Streit um die Relativitätstheorie. Philosophisches Jahrbuch, 26, pp.328–335.
Hagen, S.L.t., 2020. The Local Versus the Global in the History of Relativity: The Case of Belgium. Science in Context [Online], 33(3), pp.227–250. https://doi.org/10.1017/S0269889721000028.
Heller, M., 1992. Materia – geometria. In: Zagadnienia filozoficzne współczesnej nauki: wstęp do filozofii przyrody. 3rd ed. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej, pp.155–281.
Heller, M., 1995. Henri Bergson i szczególna teoria względności. Znak, 47(6), pp.34–43.
Heller, M., 1999. Physics and Philosophy in the 20th Century. Organon, 28-30, pp.95–110.
Klimke, F.A., 1906. Teorya parallelizmu psychofizycznego [Online]. Vol. 4, Broszury o chwili obecnej. Kraków: nakł. Red. "Przeglądu Powszechnego"; (druk W. L. Anczyca i Spółki). Available at: <https://rcin.org.pl/dlibra/doccontent?id=31373> [visited on 28 January 2022].
Klimke, F.A., 1911. Der Monismus und seine philosophischen Grundlagen: Beiträge zu einer Kritik moderner Geistesströmungen [Online]. Freiburg im Breisgau: Herdersche Verlagshandlung; (Buchdruckerei der Herderschen Verlagshandlung). Available at: <https://rcin.org.pl/dlibra/doccontent?id=29490> [visited on 28 January 2022].
Kłósak, K., 1980. Z teorii i metodologii filozofii przyrody. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha.
Koyré, A., 1968. Newtonian Studies. Chicago: The University of Chicago Press.
McKeon, R., 1937. A review of S. von Dunin-Borkowski’s ‘Aus den Tagen Spinozas. Geschehnisse, Gestalten, Gedankenwelt, vol. 3&4’. The Journal of Philosophy, 34(14), pp.380–383.
Nys, D., 1922. La notion d’espace [Online]. Bruxelles: R. Sand; [etc., etc.]. Available at: <http://archive.org/details/lanotiondespace00nysd> [visited on 5 October 2021].
Osiander, A., 1978. Foreword. Nicolas Copernicus on the Revolutions, vol. 2 (E. Rosen and J. Dobrzycki, Trans.). Warsaw: Polish Scientific Publishers, p.XVI.
Pawlicki, S.Z., 1912. Spinoza i dzisiejszy monizm [Online], Wydawnictwa Towarzystwa Filozoficznego w Krakowie, 5. Kraków: Towarzystwo Filozoficzne. Available at: <http://rcin.org.pl/dlibra/doccontent?id=16416>.
Polak, P., 2007. Spór wokół teorii ewolucji przed stu laty. Zagadnienia Filozoficzne w Nauce, (41), pp.56–90.
Polak, P., 2016. Zmagania polskich filozofów z ogólną teorią względności: przypadek neoscholastycznej recepcji teorii Einsteina przed II wojną światową. In: P. Polak and J. Mączka, eds. Ogólna teoria względności a filozofia: sto lat interakcji. Kraków: Copernicus Center Press, pp.29–64.
Polak, P. and Rodzeń, J., 2021. The science-religion relationship in the academic debate in Poland, 1945-1998. European Journal of Science and Theology, 17(6), pp.1–17.
Pummerer, A., 1935. P. Stanislaus von Dunin-Borkowski. Mitteilungen aus den deutschen Provinzen der Gesellschaft Jesu, 103, pp.549–573.
Siwek, P., 1935. Stanisław Dunin Borkowski. Przegląd Filozoficzny, 38, pp.135–141.
Siwek, P., 1938. Spinoza w świetle badań ks. St. Dunin-Borkowskiego. Przegląd Filozoficzny, 41(3), pp.305–314.
Skoczyński, J. and Woleński, J., 2010. Historia filozofii polskiej, Myśl Filozoficzna. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Stasiewski, B., 1959. Dunin-Borkowski, Zbigniew Stanislaus Graf. Neue Deutsche Biographie, vol. 4. Dittel–Falck. Herausgegeben von der historischen Kommission bei der Bayerischen Akademie der Wissenschaften [Online]. Berlin: Duncker&Humblot, p.198. Available at: <https://www.deutsche-biographie.de/gnd101302150.html> [visited on 16 September 2022].
Tatarkiewicz, W., 1998. Historia filozofii. T. 3, Filozofia XIX wieku i współczesna. 15th ed. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Trombik, K., 2021. Koncepcje filozofii przyrody w Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie w latach 1978-1993: studium historyczno-filozoficzne [Concepts of Philosophy of Nature at the Pontifical Academy of Theology in Krakow 1978-1993: A Historical and Philosophical Study]. I. Kraków: Wydawnictwo „scriptum”.
Wojciechowski, T., 1955. Teorie czasu scholastyczne a Einsteinowska. Collectanea Theologica, 26(4), pp.663–776.
Wolak, Z., 1991. Filozofia przyrody Maritaina a szczególna teoria względności. Zagadnienia Filozoficzne w Nauce, (13), pp.33–42.
Wróblewski, A.K., 2006. Historia fizyki od czasów najdawniejszych do współczesności. 1st ed. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Wulf, T., 1921. Einsteins Relativitätstheorie. Innsbruck [etc.]: Verlagsanstalt Tyrolia.