Philosophical Assumptions of Science. Cultural and Historical Perspective
Article Sidebar
Main Article Content
Abstract
The paper presents a short survey of standpoints in the philosophy of science related to the problem of the philosophical assumptions of science. These assumptions refer to the special kind of philosophical beliefs that scientists might not be aware of and that create a peculiar foundation of their work. The paper represents the point of view of culture studies. In this framework, science is described as one of the spheres of culture. The metaphysical assumptions of scientific theories as reconstructed by some philosophers are briefly presented. Scientific studies, as seen from the culture studies perspective, treat both philosophy and science as the spheres of culture. In respect to this view, the paper scrutinizes the historically changing philosophical concepts of science (from those, which perceive science as an autonomous system to those that stress its relations to other socio-cultural phenomena) as well as some controversial issues related to the problem of the philosophical assumptions of science.
Article Details
References
AGAZZI, Evandro. 2000. „Filozofia przyrody. Nauka i kosmologia (Wstęp).” Zagadnienia filozoficzne w nauce XXVI: 21-26.
AMSTERDAMSKI, Stefan. 1973. Między doświadczeniem a metafizyką. Książka i wiedza. Warszawa.
BANASZAK, Grzegorz, KMITA, Jerzy. 1994. Społeczno-regulacyjna koncepcja kultury. Instytut Kultury. Warszawa.
BOBROWSKI, Ireneusz. 1998. Zaproszenie do językoznawstwa. PAN. Warszawa.
GROBLER, Adam. 2006. Metodologia nauk. Aureus-Znak. Kraków.
HELLER, Michał, LUBAŃSKI, Mieczysław, ŚLAGA, Szczepan Witold. 1997. Zagadnienia filozoficzne współczesnej nauki. Wstęp do filozofii przyrody. Wydawnictwo Akademii Teologii Katolickiej. Warszawa.
JODKOWSKI, Kazimierz. 1990. Wspólnoty uczonych, paradygmaty i rewolucje naukowe. Wydawnictwo UMCS. Lublin.
KMITA, Jerzy. 1985a „Epistemologia w oczach kulturoznawcy.” Studia Filozoficzne, nr 4.
KMITA, Jerzy. 1985b. Kultura i poznanie. PWN. Warszawa.
KMITA, Jerzy. 1989. „Dziedzictwo magii w nauce.” W Racjonalność, nauka, społeczeństwo, redakcja: Helena Kozakiewicz, Edmund Mokrzycki i Marek J. Siemek, 50-66. PWN. Warszawa.
KOŁAKOWSKI, Leszek. 2004. Filozofia pozytywistyczna. PWN. Warszawa.
KUHN, Thomas S. 2001. „Struktura rewolucji naukowych.” Rozdz. Postscriptum (1969), 301-360. Fundacja Aletheia. Warszawa.
LAKATOS, Imre. 1995. Pisma z filozofii nauk empirycznych. PWN,Warszawa.
MOTYCKA, Alina. 1978. „Jak wedle Imre Lakatosa nauka wzrastać powinna.” W Relacje między teoriami a rozwój nauki, redakcja: Władysław Krajewski, Elżbieta Pietruska-Madej i Jan M. Żytkow, 119-155. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo PAN. Warszawa.
PIETRUSKA-MADEJ, Elżbieta. 1980. W poszukiwaniu praw rozwoju nauki. PWN,Warszawa.
POPPER, Karl R. 1999. Droga do wiedzy. Domysły i refutacje. PWN. Warszawa.
POPPER, Karl R. 2002. Logika odkrycia naukowego. Aletheia. Warszawa.
REICHENBACH, Hans. 1967. „Elementy logiki formalnej.” W Logika i język. Studia z semiotyki logicznej, redakcja: Jerzy Pelc. PWN. Warszawa.
SUCH, Jan. 1975. Problemy werfyfikacji wiedzy. PWN. Warszawa.
WOLEŃSKI, Jan. 2008. „Czy fizyka opiera się na założeniach filozoficznych?” W Prawa przyrody, redakcja: M. Heller, 251-268. Biblos. .
WOLEŃSKI, Jan. 1996a. „Dlaczego bezzałożeniowość jest utopią?” W W stronę logiki. Aureus
WOLEŃSKI, Jan. 1996b. „Kontrowersje metametodologiczne.” W W stronę logiki. Aureus. Kraków.
WOLEŃSKI, Jan. 1996c. „O tak zwanych filozoficznych założeniach nauki.” W W stronę logiki. Aureus. Kraków.
WOLEŃSKI, Jan. 1996d. „W sprawie odróżnienia pomiędzy kontekstem odkrycia i kontekstem uzasadniania.” W W stronę logiki. Aureus. Kraków.
WÓJCICKI, Ryszard. 1995. „Filozofia czy teoria nauki?” W O nauce i filozofii nauki. Księga poświecona pamięci Jerzego Giedymina, redakcja: Krystyna Zamiara, 158-164. Wydawnictwo Fundacji Humaniora. Poznań.